Мое первое путешествие в Заказанье: «Наводнение в Ура»
https://doi.org/10.26907/2311-2042-2023-21-2-79-101
Аннотация
В статье систематизирован материал из истории фольклорных экспедиций ученого-энциклопедиста Наки Исанбета в Заказанье. Пешие экспедиции были предприняты ученым в бытность его работы методистом в Атнинском и Кзыл-Юлском районах ТАССР в 1938 г. Материалом для анализа послужили баит «Наводнение в Уре», воспоминания жителей, легенды и другие источники. Впервые публикуется сводный текст баита, составленный фольклористом. На основе анализа татарских источников реконструирована жизнь фабрикантов Нижней Уры.
Список литературы
1. Исәнбәт Н. 1872 елгы Орының кичке күренеше ничек тасвир ителә? // Н. Исәнбәтнең шәхси архивы.
2. Исәнбәт Н. Кайтыр юл. // Н. Исәнбәт шәхси архивы. Кулъязма. Машинкада басылган. 7 б.
3. Исәнбәт Н. Оры авылының дворяннары. Кулъязма. Машинкада басылган. 3 б.
4. Исәнбәт Н. Оры аккан // Нәкый Исәнбәтнең шәхси архивы. Кулъязма. Машинкада басылган. 1982 ел. 70 б.
5. Нәкый Исәнбәт. / Төз. М.М. Хәбетдинова. Казан: «Җыен» фонды нәшр., 2021. 736 б.
6. Оры аккан бәете. Зәки Гафаров күчергән нөсхәсе (Маварбашы (Алшайка) авылы, Марийстан) // Нәкый Исәнбәтнең шәхси архивы. Кулъязма.
7. Оры аккан бәете. (Кәримә Кормашева нөсхәсе) // Нәкый Исәнбәтнең шәхси архивы. Кулъязма.
8. Оры аккан бәете. Сәет Вахиди нөсхәсе // Нәкый Исәнбәтнең шәхси архивы. Кулъязма.
9. Оры аккан бәете. Нәкый Исәнбәт нөсхәсе // Нәкый Исәнбәтнең шәхси архивы. Кулъязма.
10. Мөхәммәтшәриф Габдерәшит улы «Кәҗә бәете» // Нәкый Исәнбәтнең шәхси архивы. Кулъязма.
11. Шәрифҗан Габдулла углы кулъязма дәфтәре // Нәкый Исәнбәтнең шәхси архивы. Кулъязма.
12. Календарь 1900 елга / Төз. Ш. Рәхмәтуллин. – Казан, 1899. – 38 б.
13. Мәрҗани Ш. Мөстәфадел-әхбәр фи әхвали Казан вә Болгар. II том. – Казан: Типо-литография Императорского университета, 1900. 368 б.
14. Оры бәете // Милли мәдәни мирасыбыз. Мари Эл татарлары. Бәрәңге. Казан, 2021. 79–82 б.
15. Салихов Р.Р. Служилая Ура: рождение татарского капитализма. – Казань: Институт истории им. Ш. Марджани АН РТ, 2015. 280 с.
16. Бәдигъ X. Халык әдәбияты: Бәетләр. – 2 басма. – Казан: 6-я гос. тип., 1919. 127 б.
17. Толымбай Г. Бәетләр: Революциягә кадәрләр. Казан: Татгосиздат, 1935. 151 б.
18. Татар халык иҗаты / төз. Бәширов Г., Шамов А., Ярми X. һәм Усманов X. Казан: Таткнигоиздат, 1951. 523 б.
19. Ярми Х. Бәетләр. Казан: Татар. кит. нәшр., 1960. 388 б.
20. Татар эпосы. Бәетләр. Казан: Раннур нәшр., 2001. 510 с.
21. TÜRKIYE DIŞINDAKI TÜRK EDEBIYATLARİ ANTOLOJISI. 17. cilt. Tatar Edebiyati I. 2001, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. Hazırlayan M. Zekiev, F. Urmançiev.
22. Ор карьясен су басты // Татар халык иҗаты. Бәетләр. Казан: Татар. кит. нәшр., 1983. 27–28, 292– 293 б.
23. Татарское народное творчество: в 15 т. – т. Баиты. – Казань: Тат. кн. изд-во, 2022. 479 с.
24. Фәхретдин Р. Асар. Казан: Рухият, 2006. Т. 1. 303 б.
25. Фәхретдин Р. Асар. Казан: Рухия. 2006. Т. 2. 359 б.
26. Шәһри Казанә сәяхәт. Казан. 1902.
27. Фәхретдин Р. Асар. – 2 җилд. – 9 җозья. Оренбург, 1904. 93 б.
Рецензия
Для цитирования:
Исанбет Н.С. Мое первое путешествие в Заказанье: «Наводнение в Ура». Tatarica. 2023;20(2):79-101. https://doi.org/10.26907/2311-2042-2023-21-2-79-101
For citation:
Isanbet N.S. My first journey beyond Kazan: “Ura Floode". Tatarica. 2023;20(2):79-101. https://doi.org/10.26907/2311-2042-2023-21-2-79-101