Preview

Tatarica

Расширенный поиск

М.И. Идрисов – создатель унифицированного арабского шрифта, изобретатель-полиграфист

https://doi.org/10.26907/2311-2042-2022-19-2-127-138

Аннотация

В статье систематизированы сведения, касающиеся степени изученности деятельности татарского ученого-полиграфиста Идрисова Мухаммеда Ибрагимовича (1882–1948). Выявлен вклад татарского просветителя в создание унифицированного арабского шрифта, рассмотрены архивные материалы, хранящиеся в фондах Национального музея Республики Татарстан. Исследование велось с помощью биографического метода.

Об авторе

С. В. Морозова
Музей истории полиграфии, книгоиздания и МГУП им. Ивана Федорова
Россия

кандидат исторических наук, директор

125493, г. Москва, ул. Михайловская, д. 7



Список литературы

1. Рәфыйков М. Усовершенствованная Идрисовым татарская пишущая машина // Эшче. 1926. № 243. 18 декабрь.

2. Төхфатуллин З., Кушаев Г. Ул безнең сафта // Соц. Татарстан. 1966. 5 май.

3. Тухфатуллин З., Кушаев Г. Самородок // Советская Татария. 1966. 30 июня.

4. Латыпов С. Полиграфист-ученый // Советская Башкирия. 1966. 28 августа.

5. Латипов С. Күренекле полиграфисебез // Агизел. 1967. № 5. 93–95 б.

6. Кәримуллин А. Күпкырлы талант // Соц. Татарстан. 1982. 14 сентябрь.

7. Каримуллин А. Новатор книгопечатания // Сов. Татария. 1982. 4 декабрь.

8. Курбатов Х.Р. Татар теленең алфавит һәм орфография тарихы. Казан: Татар. кит. нәшр., 1960. 132 б.

9. Каримуллин А. Г. Книги и люди: 1917–1932. Казань: Татар. кн. изд-во, 1985. 303 с.

10. Каримуллин А. Г. Татарское государственное книжное издательство и татарская книга России (1917–1932). Казань: Татар. кн. изд-во, 1999. 317 с.

11. Әхмәтҗанов М. Татарча басма карталар тарихыннан // Фән һәм тел. 2003. № 3. Б. 67–68.

12. Әхмәтҗанов М. Татар һәм башкорт социаль шуралар җөмһүриятләренең харитасы: Галимҗан Шәрәф тарафыннан төзелеп, 1920 елда Мөхәммәт Идриси каләме белән эшләнгән карта турында // Фән һәм тел. 2003. № 3.

13. Әхмәтҗанов М. Мөхәммәт Идриси тарафыннан татар тарихына мөнәсәбәттә сызылган карта // Фән һәм тел. 2004. № 1.4 тышл. б.: карта б-н.

14. Әхмәтҗанов М. Сугыш харитасы: [Мөхәммәт Идриси сызган, 1914 елда «Милләт» нәшрияты бастырып чыгарган карта турында] // Фән һәм тел. 2004. № 3. 4 тышл. б.: карта б-н.

15. Новицкая И. А. Идрисов Мухаммед Ибрагимович // Татарская энциклопедия. В 6 т. Т. 2. Казань: Ин-т татарской энциклопедия, 2005. С. 532– 533.

16. Мухаммед Идрисов – мастер шрифта / Л. И. Галиев. С. В. Морозова, Н. М. Мифтахутдинова, М. Л. Ахмадуллина, И. Г. Xадиев, Р. Ф. Мардаманова. Уфа: Восточная печать, 2022. 104 с.

17. Xаматханова С. Родословная Ибрагимовых и Насхи Мухаммед Идриси. Оренбург: Типография «Южный Урал». 219 с.

18. Шәрәф Г., Идриси М. Татар һәм башкорт социаль шуралар җөмһүриятләренең харитасы. Казан, 1920. 1 кгз.: 69x44 см; төсле.

19. Шәрәф Г., Идриси М. Татарстан җөмһүриятенең этнографик харитасы. Казан, 1920. 1 кгз.: 46,5x36,5 см; төсле.

20. Идриси М. Татар социаль шуралар җөмһүриятенең харитасы. Казан, 1921. 1 кгз.: 51,7 х 35,6 см; төсле.

21. Политическая карта Европы / сост. Мухамед Идрисов. Казань: Татгосиздат, 1928. 4 л.: цв.

22. Идрисов М. Баш хәрефләр турында: баш хәрефләрне төзәтеп яңадан кисүем мөнәсәбәте белән. Мәскәү: СССР халыкларының Үзәк нәшрияты, [1926]. 12 б.

23. Идрисов М. О пишущей машине // Эшче. 1927. 1 января. № 1.

24. Бадрутдинова М. Ш. Эхо веков. Судьба изобретателя. Казань: АО «Ай Си эл – КПО ВС», 2019. 215 с.


Рецензия

Для цитирования:


Морозова С.В. М.И. Идрисов – создатель унифицированного арабского шрифта, изобретатель-полиграфист. Tatarica. 2022;19(2):127-138. https://doi.org/10.26907/2311-2042-2022-19-2-127-138

Просмотров: 116


Creative Commons License
Контент доступен под лицензией Creative Commons Attribution 4.0 License.


ISSN 2311-2042 (Print)